Yazan : Şadi Evren ŞEKER
Bu yazının amacı, literatürde Tam Süreli Eşdeğer (TSE) olarak geçen (ing. Full Time Equivalent) kavramı açıklamaktır. Kavram aslında farklı yapılardaki verileri birbiri ile karışılaştırabilmek için geliştirilmiştir.
Terimin çıkışı, yarı zamanlı ve tam zamanlı kişilerin çalıştığı bir ortamda, farklı birimlerin birbiri ile performans karşılaştırması yapılması ihtiyacıdır. Örneğin iki farklı ekipte farklı sürelerle çalışan personel olduğunu düşünelim (yarı zamanlı / tam zamanlı). Bu ekiplerin performans değerlendirmesini yapmak için ortak bir payda oluşturulması hedeflenir.
Örneğin haftalık 40 saat çalışılan bir departmanda, üç çalışanımız olduğunu kabul edelim. Çalışanların haftalık çalışma süreleri aşağıdaki şekilde olsun:
Çalışanlar | Haftalık Çalışma Süreleri |
Çalışan 1 | 40 |
Çalışan 2 | 40 |
Çalışan 3 | 10 |
Yukarıdaki tablo göz önüne alındığında tam süreli eşdeğer olarak departmanın haftalık çalışma süresi aşağıdaki şekilde hesaplanır:
( 40 + 40 + 10 ) / 40 = 90 / 40 = 2.25
Yani aslında departmanımızda 2.25 kişilik emek harcanmaktadır.
Bu hesaplamayı diğer departmanlar için de yapıp departmanların iş gücü dağılımını karşılaştırmak mümkün olabilir.
Yukarıdaki örnek, aynı özelliklere sahip ancak değer farklılığı olan (çalışma süreleri) birimler arasında verilmiştir. Tam süreli eşdeğer hesabı, farklı özelliklere sahip değerler arasında da yapılabilir.
Örneğin bir üniversitedeki akademik personelin, ders vermek, makale yayınlamak ve tez danışmanlığı şeklinde 3 farklı işi bulunsun. Bu işlerin birbiri ile denkleştirilmesi için her işe bir ağırlık verilip toplanması mümkündür.
Örneğin akademik personelin iş yükü dağılımı aşağıdaki şekilde olsun:
Personel | Dönemlik Ders Sayısı | Dönemlik Tez Danışmanlığı | Dönemlik Yayın Sayısı |
P1 | 3 | 2 | 1 |
P2 | 1 | 3 | 4 |
P3 | 2 | 2 | 2 |
Örneğimizdeki üniversitede yayın sayısının ders sayısına göre 2 misli ve ders sayısının da tez danışmalığına göre 2 misli önemli görüldüğünü kabul edelim (değerler tamamen rastgele verilmiştir ve farklı durumlarda öneme göre farklı ağırlıklar atanabilir).
Bu durumda her personelin tam süreli eşdeğeri aşağıdaki şekilde hesaplanabilir:
Personel | Dönemlik Ders Sayısı | Dönemlik Tez Danışmanlığı | Dönemlik Yayın Sayısı | TSE Hesaplama | TSE |
P1 | 3 | 2 | 1 | 3x0.5 + 2x0.25 + 1x1 = 3 | 3 |
P2 | 1 | 3 | 4 | 1x0.5 + 3x0.25 + 4x1 = 5.25 | 5.25 |
P3 | 2 | 2 | 2 | 2x0.5 + 2x0.25 + 2x1 = 3.5 | 3.5 |
Yukarıdaki tabloda, son kolonda TSE değerleri verilmiştir ve bu değerler, üniversitede belirlenen ağırlıklara göre farklı kişilerin iş yüklerinin karşılaştırılmasına imkan tanır. Buna benzer şekilde farklı alanlardaki farklı iş, hizmet, ürün veya değerlerin birbiri ile karşılaştırılması için TSE yöntemi kullanılabilir.
Merhaba,
çok faydalı oldu teşekkürler...