Operations Management (Operasyon Yönetimi)

Boğa Kamçısı Etkisi (Bullwhip Effect)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Ekonomide, ve özellikle tedarik zinciri yönetiminde yaşanan suni dalgalanmaları ifade etmek için kullanılır. Bir kamçının yapmış olduğu yukarı ve aşağı hareketleri tedarik sürecinde verilen siparişlerin iniş ve çıkışı olarak görmek mümkündür. Her işletme tedarikçisi olan işletmelere farklı zamanlarda farklı miktarlarda siparişler vermektedir. Şayet ihtiyaçlarını doğru olarak tahmin edebilirse ve doğru […]

Ringelmann Etkisi (Ringelmann Effect)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Ringelmann etkisi, basitçe bir gruptaki eleman sayısı arttıkça her elemanın katkısının azalmasını ifade eder. Örneğin ip çekme müsabakasında her yeni eleman kendisinin etkisinin azaldığını düşünerek daha az dikkat ve emek sarf eder. Diğer bir ifadeyle, gruba üye olan bireyler, ipi tek başına çekmesine göre daha az emek harcar. Klasik yaklaşımda […]

Olumsallık Kuramı (Durumsallık Kuramı, Contingency Theory)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Teoriye ismini veren “Contingency” kelimes, Türkçeye ihtimal, değişkenlik, belirsizlik gibi kelimelerle çevrilebilir. Kabaca, teori dünyadaki her şeyin ve kurumların (organizasyonların) da belirsizlik içerdiğini ve dolayısıyla belirsiz ortamlarda kesin doğruların savunulamayacağını söyler. Yani aslında bir organizasyonlar için en iyi yönetim şekli, en iyi teşkilatlanma gibi çok sayıda en iyi ile başlayan […]

İşlem Maliyet Teorisi (Transaction Cost Theorem)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER İşlem maliyet teorisi basitçe bir işletmenin çeşitli sebeplerle farklı kaynaklardan temin ettiği ürünler ve hizmetler için ödediği işlem maliyeti (transaction cost) üzerine kurulu teoridir.  Örneğin bir otomobil fabrikasında araba tekerleklerinin üretilmesi yerine dışarıda farklı bir firmadan temin edilmesi durumunda her üretilen araba için temin edilecek lastiklerin nakliye, sigorta gibi ilave […]

Proje yönetiminde PERT, CPM ve İndirgeme (Crashing)

Yazan: Şadi Evren ŞEKER PERT (Program Evaluation and Review Technique) diyagramları ve CPM (Critical Path Method) proje yönetimi için kullanılan ve projedeki işlerin sırası, verimliliği, önemi veya aralarında problem olan işlerin ve bu problemlerin etkileri gibi kritik bilgilerin gözlemlenmesi için kullanılan yöntemlerdir. Basitçe bir projedeki işler ve bu işlerin sürelerinin çıkarılması ile işe başlanır. Ardında […]

Çevik Yazılım Geliştirme (Agile Software Development)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Çevik yazılım çok daha önceleri literatürde olmasına karşılık esas yükselişini 2001 yılındaki 17 yazılımcının yayınladığı manifesto ile yapmıştır. Bu manifesto aşağıdaki şekilde tercüme edilebilir [1]: Bireyler ve ilişkiler , süreçler ve araçlardan önemlidir Çalışan bir yazılım, detaylı bir dokümandan önemlidir Müşteri katkısı, kontrat görüşmelerinden önemlidir Değişime cevap verebilmek, bir plana […]

Eşli Programlama (Pair Programming)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Pair programming, Türkçede farklı kaynaklarda, çift programlama, eşli programlama veya ikili programlama şeklinde geçmektedir. Çift programlama, çevik yazılım geliştirme yaklaşımının literatüre kazandırdığı bir yöntemdir. Bu yöntemde iki yazılımcı (yani bir yazılımcı çifti) aynı proje ve problem üzerinde tek bir bilgisayar monitörü ile çalışmakta ve yazılımı beraber geliştirmektedir. Bu sayede yazılımcılardan […]

Şelale Modeli (Waterfall Model)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Şelale modeli, yazılım geliştirme sürecinin yönetimi için kullanılan modellerden birisidir. Model basitçe bir şelalenin dökülmesine benzer şekilde yazılım geliştirme sürecinin adımları arasındaki geçişi modellemektedir. Bu açıdan arka arkaya devam eden aşamalardan oluşan bir süreç olarak görülebilir. Temelde bu aşamalar 4 ana grupta toplanır. tahlil (analiz, analysis) tasmim (tasarım, design) tatbik […]

Conway Yasası (Conway's Law)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER 1968 yılındaki modüler programlama sempozyumunda Melvin Conway tarafından ortaya atılan bir kural/gözlemdir. Aşağıdaki şekilde ifade edilebilir[1]: “Sistemleri tasarlayan organizasyonlar ... kendi iletişim yapılarının birer kopyasını üretmekle sınırlıdır” Conway’in bu gözlemi aslında sosyal veya örgütsel bir gözlem olmakla birlikte çok sayıda espriye de konu olmuştur. Yaklaşım basitçe bir yazılımın geliştirilme sürecinde […]

Motivasyon Teorisi (Motivation Theory)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Motivasyon kelimesi, hem kelime anlamı olarak hem de akademik bir tanım olarak davranışı açıklamada kullanılan terimdir. Motivasyon, bilimsel olarak insanların davranışları, istekleri ve ihtiyaçlarını açıklamada kullanılır. Örneğin insanların yaptıkları eylemleri neden yaptıklarını anlatmak için kullanılabilir. Motivasyon (ing. Motivation) kelimesinin kökü yine İngilizcede kullanılan “motive” kelimesine dayandırılabilir ve bu kelimenin Türkçe […]