Karar Destek (Decision Support)

Boğa Kamçısı Etkisi (Bullwhip Effect)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Ekonomide, ve özellikle tedarik zinciri yönetiminde yaşanan suni dalgalanmaları ifade etmek için kullanılır. Bir kamçının yapmış olduğu yukarı ve aşağı hareketleri tedarik sürecinde verilen siparişlerin iniş ve çıkışı olarak görmek mümkündür. Her işletme tedarikçisi olan işletmelere farklı zamanlarda farklı miktarlarda siparişler vermektedir. Şayet ihtiyaçlarını doğru olarak tahmin edebilirse ve doğru […]

İşlem Maliyet Teorisi (Transaction Cost Theorem)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER İşlem maliyet teorisi basitçe bir işletmenin çeşitli sebeplerle farklı kaynaklardan temin ettiği ürünler ve hizmetler için ödediği işlem maliyeti (transaction cost) üzerine kurulu teoridir.  Örneğin bir otomobil fabrikasında araba tekerleklerinin üretilmesi yerine dışarıda farklı bir firmadan temin edilmesi durumunda her üretilen araba için temin edilecek lastiklerin nakliye, sigorta gibi ilave […]

Vekalet Teorisi ve Temsil Maliyeti (Agency Theory and Agent Cost)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Literatürde İngilizce olarak “Agent” şeklinde geçen kelime aslında Türkçeye ajan veya acente olarak çevrilebilmektedir daha anlaşılır bir çeviri ise vekil veya vekalet olarak yapılabilir. İki kelime de aslında bir fail (principal) adına iş yapan kişi veya kurumu ifade etmektedir. Latince olarak literatüre girmiş qui facit per alium, facit per se […]

Yönetim Hevesi (Management Fad)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Zaman içerisinde çeşitli yönetim modalarının etkin olması ile yönetim kademesinin modaya uymak için yönetimde yapmış olduğu değişimdir. Genelde “moda ile gelen moda ile gider” ifadesine uygun olarak, bir yaklaşımın ihtiyaçtan değil, sırf moda olduğu için uygulanması, yeni bir moda çıkınca yine ihtiyaçtan değil de sırf moda olduğu için değişeceği anlamına […]

Motivasyon Teorisi (Motivation Theory)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Motivasyon kelimesi, hem kelime anlamı olarak hem de akademik bir tanım olarak davranışı açıklamada kullanılan terimdir. Motivasyon, bilimsel olarak insanların davranışları, istekleri ve ihtiyaçlarını açıklamada kullanılır. Örneğin insanların yaptıkları eylemleri neden yaptıklarını anlatmak için kullanılabilir. Motivasyon (ing. Motivation) kelimesinin kökü yine İngilizcede kullanılan “motive” kelimesine dayandırılabilir ve bu kelimenin Türkçe […]

Sonuç Tabloları (Payoff Tables)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Sonuç tabloları, karar analizinde (decision analysis) kullanılan araçlardan birisidir. Herhangi bir karar öncesinde, kararların olası sonuçlarına göre bir tablo halinde gösterilmesi ve bu tablodaki değerlere göre seçim yapılması mümkündür. Örnek olarak bir yatırım yapmayı düşünen yatırımcının farklı alanlarda yatırım yapması durumunda farklı piyasa koşullarındaki beklentilerini gösteren aşağıdaki tabloyu ele alalım. […]

Planlama Pokeri (Scrum Poker)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Planlama pokeri (ing. Planning Poker veya Scrum Poker), yazılım geliştirme aşamasında kullanılan bir hedef belirleme oyunudur. Oyunun amacı oyuna katılan ve geliştirmede söz sahibi olacak uzmanların belirli hedeflerde anlaşmalarını sağlamaktır. Bu açıdan Delfi metoduna [1] benzemektedir. Planlama pokeri gayet basittir, katılımcılara öncelikle bir problemin tanımı yapılır ve katılımcıların tahminde bulunmaları […]

Bando Arabası Etkisi (Bandwagon Effect)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bando arabası etkisi (bandwagon effect), basitçe sosyal, politik veya ekonomik olaylarda bir bireyin bir inanç, fikir, trend veya bir heves için gösterdiği değişimi modellemekte kullanılır. Konuyu şu soru ile daha rahat anlayabiliriz: “Birey herhangi bir konuda bir görüşe nasıl sahip olur? Bir sosyal topluluğa üyeliği, fikir sahibi olması, hevesleri, istekleri […]

Delfi Metodu (Delphi Method)

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Delfi metodu, yapısal iletişim için geliştirilmiş ve genellikle geleceğe yönelik tahminler için kullanılan bir metotdur. Uzmanlardan oluşan bir tahmin grubunun iki veya daha fazla turda tahmin yaptığı bir oyun olarak görülebilir. İsmini Delfi dağının kahinlerinden almaktadır. Metot uzmanların tahmin ile ilgili görüşlerini yazılı olarak (kapalı usulde) toplar ve tahmini birleştirerek […]

BT Projelerinin Yönetimindeki Problemler

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, bilişim teknolojileri alanındaki projelerin yönetiminde yaşanan ve literatürde yer bulmuş problemleri açıklamaktır. BT Projelerinin Farkı Öncelikle yönetilecek olan projelerin anlaşılması gerekir. BT projeleri genellikle pahalı ve karmaşık projelerdir. Ortalama olarak projelerin yarısında başarısızlık söz konusudur (örneğin KPMG’nin araştırmasına katılan 600 firmanın 2004 yılındaki projelerin %50’sinde başarısız oldukları […]