Yazan : Şadi Evren ŞEKER
Yöntem, bilişim sistemleri ve bilişim teknolojileri temelli stratejilerin belirlenmesinde kullanılan ve daha çok McFarlan ve McKenney’in geliştirmiş olduğu BT Stratejik gözeneğine benzeyen bir yöntemdir. Yöntem ilk olarak 2002 yılında yayınlanmıştır (Ward, Peppard 2002). Gözenek modeli aşağıdaki şekilde modellenebilir.
Model yapısı itibariyle McFarlan gözeneğine çok benzemektedir ancak boyutlar biraz farklı olarak ele alınmıştır.
Modelin kullanım amacı, işletmelerin iki boyutta kendilerini ölçerek koyacakları konuma göre BS ile olan stratejik yakınlıklarını analiz edebilmeleri ve buna göre geleceğe yönelik planlama yapabilmeleridir.
Model ayrıca genişletilerek bir stratejik planlama çerçevesi (strategic planning framework) de sunulmuştur. Bu çerçeve girdiler ve çıktılar şeklinde bir kara kutu yaklaşımı ile sunulabilir.
Girdiler:
- İç iş ortamı : Mevcut iş stratejisi, hedefleri, kaynakları, süreçleri, kültür ve değerlerine göre şekillenmiş ortamdır.
- Dış iş ortamı: İşletmenin faaliyet gösterdiği ekonomik, endüstriyel, rekabetçi iklimdeki ortamdır.
- İç BT ortamı: İşletmenin mevcut BT perspektifini yansıtır ve işletmenin olgunluğuna göre işletmenin hedefleri ile BT arasındaki ilişki, yeterlilikler, kaynaklar ve teknolojik altyapısını yansıtır.
- Dış BT ortamı: İşletmenin faaliyet gösterdiği dış ortamdaki BT ile ilgili teknolojik eğilimler, fırsatlar, diğerleri tarafından, özellikle de işletme ile doğrudan ilişkide olan rakipler, müşteriler ve tedarikçiler tarafından üretilen BT çözümlerini ifade eder.
Çıktılar:
- BT yönetim stratejileri: işletmenin genel olarak çıktılarını belirleyen stratejik elemanlardır ve gerekli olan noktalarda doğru politikların kararlı bir şekilde uygulanmasını sağlar.
- İş BT Stratejileri: Her birimin kendisi için IT hedeflerini nasıl koyacağı ve uygulayacağını belirler.
- Uygulama Portolyoları: iş modeli ve iş birimi arasında kurulan ve her iş hedefinin nasıl uygulanacağını ve geliştirileceğin anlatan portfolyolardır. Bir iş biriminin bilgi mimarinisi veya gelecekte kullanmayı planladığı BT altyapsını veya ihtiyaç duyduğu kaynakları belirtir.
Yaklaşımlar:
Herhangi bir stratejik süreçte belirli yaklaşımların belirlenmesi gereklidir. Ward ve Peppard bu yaklaşım karakteristiklerini aşağıdaki şekilde özetlemiştir:
- Esnek, modüler ve iş sonuçlarını erken veya paralel süreçlerden elde edebilen yaklaşım
- Sonuç odaklı yaklaşım
- Açık ve belirgin kontrol noktaları
- Sürecin etkileşimli ve dairesel doğasının farkındalık
- Sürecin insan yönünün öneminin farkındalık
- Basit diyagram araçları
Yukarıdaki bu çerçeveinin tam görüntüsü aşağıdaki şekilde sunulabilir.
Kaynaklar
Ward, J. Peppard J. (2002) Strategic Planning for Information Systems, Wiley, ISBN: 978-0-470-84147-1, 2002