Yazan : Şadi Evren ŞEKER
Bu yazının amacı, sosyal araştırmalar (census), anket çalışmaları ve topluluk üzerinde yapılan çalışmalarda kullanılan mikro-veri (microdata) kavramını açıklamaktır. Kavram, basitçe bir birey için bir uygulamanın verisini tutar. Örneğin demografik yapının araştırıldığı bir çalışmada, bir kişinin, yaş, eğitim düzeyi, gelir durumu gibi bilgilerinin toplanması halinde bir mikro-veri elde edilmiş olur.
Diğer bir deyişle, mikro-veri, bir çalışmadaki, birey bazında, anlamlı en küçük veridir. Literatürde ayrıca bu verilerden toplanmış veri kümelerine de, mikro seviyede bilgi tutması halinde mikro-veri ismi verilir. Örneğin, veri kümemiz, milyonlarca kişinin demografik bilgisini birey bazında tutuyorsa, bu veri için de mikro-veri tabir kullanılabilir. Milyonlarca kişinin demografik ortalamalarına göre detaya inilebilen verinin tutuluyor olması ‘mikro-veri’ ifadesiyle anlatılmaktadır.
Mikro-veriler üzerinde enformasyon inşa etmek mümkündür ancak genelde daha üst seviyede olan enformasyon seviyesine çıkıldığında bazı bilgilerin kaybolması söz konusu olur. Mesela kişilerin yaşları ve eğitim durumlarının toplandığı bir çalışmada, yaş ortalamaları ve eğitim durumlarının ortalama değerlerinin ayrı ayrı işlenmesi sonucunda elde edilen enformasyon, bu iki enformasyon arasındaki bağlantıyı (correlation) kaybetmektedir.
Mikro verilerin genel olarak kişilik haklarına ait veriler barındırmasından dolayı, erişimi sorunludur. Bazı araştırma kurumları bu verileri, araştırma amacıyla kullanıma açarken, çoğu durumda mikroverilerin açık olması hukuksal sorunları da beraberinde getirmektedir.