Yazan : Şadi Evren ŞEKER (mesaj) 18:09, 9 Mayıs 2013 (EEST)
MRP II, İngilizce "Manufacturing Resource Planning" kelimelerinin baş harflerinde oluşur ve Türkçede Üretim Kaynak Planlaması olarak geçer. Sonunda ise 2 anlamında roma rakamları ile II yazılmaktadır, bunun sebebi bir alt seviyesinde ve tarihsel olarak daha önce ortaya atılmış olan "Material Requirements Planning" kelimelerinin baş harflerinden oluşan MRP kısaltması ile karışması kaygısıdır.
MRP II, MRP'den farklı olarak stok ve ürün odaklı değildir, bunun yerine senaryo odaklı çalışır. Örneğin MRP sistemlerinde stok durumu, azalan malzemeler, sipariş takibi, üretimdeki fire miktarı gibi parça ve malzeme odaklı çalışma varken, MRP II "peki ya?" şeklinde sorular sorar ve senaryolar üretir. "peki ya?" sorularına örnek olarak, üretim planlamasında, malzeme tedariğinde alternatif senaryoların getirilmesi, risk ve hata senaryolarının üretilmesi ve klasik MRP döngüsü (MRP Cycle) ismi verilen döngünün dışına çıkılması hedeflenir.
Gerek MRP gerekse de MRP II, bilgisayar ortamında bir yazılım ihtiyacı olmadan da çalışabilecek sistemlerdir. Ancak günümüzdeki karmaşıklıkları ve bilgisayarların sunduğu imkanlar göz önüne alındığında, neredeyse bilgisayar yazılımları olmaksızın çalışması imkansız hale gelmiş sistemlerdir denilebilir.
Konu başlıkları
|
MRP II Bileşenleri
MRP II sistemleri, modüler bir yaklaşımla bazı bileşenlerin bir araya gelmesi şeklinde görülebilir. Bu bileşenlerin tamamı veya bir kısmı firmalar tarafından kendisi yazılabiilr, diğer bileşenler ise ihtiyaç doğrultusunda farklı yazılım kaynaklarından temin edilebilir.
- Ana Üretim Planlaması (Master production schedule,MPS)
- Ürün Reçetesi (Bill of Material, BOM)
- Satın Alma Yönetimi (Purchasing Management)
- Malzeme İhtiyaç Planlaması (Material Resource Planning, MRP)
- Kapasite İhtiyaç Planlaması (Capacity Requirements Planning, CRP)
- Maliyet Raporlama veya Yönetim (Cost Control)
- Stok Yönetimi (Inventory Control)
- Ürün ana verisi
- Üretim Kaynak Verisi (Üretim Teknik Verisi)
- Atölye Kontrol (Shop Floor Control)
Yukarıdaki bileşenler dışında, bu bileşenlere destek veren bağlı bileşenler ise aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- İş Planlama (Business planning)
- Lot traceability
- Contract management
- Tool management.
- Engineering change control
- Configuration management
- Shop floor data collection
- Sales analysis and forecasting
- Finite capacity scheduling (FCS)
Ayrıca, yukarıdaki bileşenlerin ilişkide olduğu diğer bağlı bileşenler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- General ledger
- Accounts payable (purchase ledger)
- Accounts receivable (sales ledger)
- Sales order management
- (Distribution requirements planning) (DRP)
- Automated warehouse management
- Project management
- Technical records
- Estimating
- Computer-aided design/computer-aided manufacturing (CAD/CAM)
- CAPP
MRP II Yaklaşımı
MRP ve MRP II yaklaşımlarının ortak özelliği, bir işletmedeki iş süreçlerinin (business Process) stratejik bağlamda, biriktirilerek, yine işletme için yararlı bir şekilde kullanılmasıdır. Bu amaca yönelik olarak çeşitli bilgisayar donanımlarından (örn. barkod okuyucu) ve çeşitli modüler yazılımlardan (örn. Stok Yönetimi (Inventory Control)) yardım alınarak bir işletmenin verimliliği arttırılırken aynı zamanda işletmenin hafızası olan veri tabanlarında yapılan her işlemin tutulması sağlanır.
Tamamen malzeme odaklı bir yaklaşım olan MRP'nin tersine MRPII, malzeme yönetimini de kapsamanın yanında, bütün üretim, inşa, finans ve insan yönetimi süreçleri ile ilgilenir. MRPII'nin en temel amacı, birbiri ile tutarlı, entegre ve her adımda raporlanabilir bir sistem vermektir.
Gerek MRP gerekse de MRPII için sistemin tutulması birbiri ile "entegre" olmayan yazılımlar ile bile mümkündür. Hatta hiç yazılım kullanmayıp kağıt üzerinde bile çalışılması mümkündür. Ancak sonuçta birbirini tutmayan sayılar, hatalı geçmiş bilgiler, verilen yanlış kararlar, gereksiz ve geçersiz veriler, eksik ve bozulmuş sayılar gibi çok sayıda problem ile karşılaşılabilir. Bir çözüm olarak günümüze gelişmekte olan bilgisayar teknolojileri ile, entegre yazılıma gitmek neredeyse kaçınılmaz olmuştur.
MRPII sistemlerinin amacı, bir işletmede, üretim için bir ana plan oluşturur hatta yaşanabilecek problemler için alternatif planlar oluşturulur. Bu plan kapsamında da ihtiyaç planlaması, malzeme yönetimi, iş gücü ve makine kapasiteleri, üretim planlaması ve hatta ürünlerin satış ve pazarlaması veya satış tahminlerine kadar giden çok sayıda işlem doğrudan MRPII tarafından veya MRPII sistemine bağlı çalışan diğer yazılımlar tarafından işletmeye kazandırılır.
MRPII'nin Avantaj / Dezavantajları
MRP II'nin ilk etapta sağladığı avantajlar:
- Gelişmiş Depo Yönetimi
- Gelişmiş Zamanlama ve Takvim
- Tedarikçiler ile daha başarılı iletişim
Tasarım ve mühendislik açısından faydaları:
- Gelişmiş Tasarı Kontrolü
- Daha iyi kalite ve miktar kontrolü
Finans ve Maliyet açısından faydaları:
- Depolar için daha az likit bağlanması ve daha az sipariş miktarı
- Daha hızlı teslimat ve daha gelişmiş nakit akışı
- Tutarlı depo sayıları
Yukarıda sayılan avantajlarının yanında, MRP ve MRPII sistemlerinin günümüz ERP sistemlerinin birer alt modülü olarak görülüyor olması, aslında bir hiyerarşik yaklaşımı beraberinde getirmektedir [1]. Oysaki üretim yönetimi gibi problemlere, daha mühendislik açıdan yaklaşıp, daha iyi bilinen optimizasyon yaklaşımlarını kullanmak daha iyi sonuçlar verebilir. Ancak unutulmaması gerekir ki mükemmel bir optimizasyon algoritması, mevcut şartlarda hemen hemen imkansızdır[2].
Kaynaklar
- ↑ Wolsey, Laurence (2006). Production Planning by Mixed Integer Programming. Springer. ISBN 978-0-387-29959-4.
- ↑ [Why is manufacturing scheduling hard?]